مقدمه
بیماری های ابتلا و مرگ و میر کودکان در کشورهای در حال توسعه می باشند
و یکی از مشکلات شایع در دوران کودکی اسهال می باشد که کودکان زیر دو سال ممکن است
به دلیل مصرف مواد غذایی آلوده بیشتر مستعد اسهال باشند. اسهال در کودکان در کشورهای
در حال توسعه ممکن است در اثر سوء تغذیه باشد کودکان گاهی اوقات مدفوع شل را دارند
که معمولا اسهال نیست ولی اگر دفع مدفوع بیش از حد معمول یا شل تر از حد معمول باشد
کودک به اسهال دچار شده است .
اغلب براي درمان اسهال از روش هاي گران قيمت مايع درماني وريدي و
داروهاي كم اثر استفاده مي شود، در حالي كه مي توان با راه هاي درماني ساده و موثر
در طب سنتی، تعداد مرگ هاي ناشي از اسهال را كاهش داده و در صرفه جويي هزينه هاي
درمان تلاش نمود.
دفع مدفوع شل معمولاً اسهال ملایم است اما اگر چندین
بار در روز اتفاق بیفتد اسهال شدید علامتی یا هشدار دهنده است که بایستی از کودک مراقبت
ویژه شود اسهال با تب حالت تهوع استفراغ و گرفتگی آغاز میشود که این وضعیت به مدت
کمتر از سه هفته اگر طول بکشد اسهال حاد و اگر بیشتر از آن باشد اسهال مزمن گویند .
علل اولیه اسهال
عفونت های گوارشی، ویروسی و باکتریایی و به ندرت مسمومیت های گوارشی و عوامل دیگر است. از آنجایی که کم آبی بدن و تعادل تغذیه ای منفی از عوارض اصلی اسهال است، واضح است که جبران مایعات از دست رفته بدن و رژیم غذایی کافی اساس درمان کودک را تشکیل می دهد.
علایم اسهال کودکان در طب سنتی
1- تهوع و استفراغ
2- درد شدید شکم
3- زیاد بودن حجم مدفوع
4- نفخ
5- کم شدن آب بدن
6- درد مقعد
7- کاهش وزن
عوارض اسهال کودکان از نظر طب سنتی
1- کم آبی بدن در کودکان به دلیل از دست رفتن مایعات بدن
2- خشکی دهان
3- کمبود اشک
4- کم ادراری یا ادرار تیره زنگ
5- بی حالی و خواب آلودگی، کاهش میزان انرژی
بیشتر بدانید:ناگفته های بلوغ در طب سنتی
راههای پیشگیری از اسهال
کودکان در طب سنتی
1- دست های کودکان خود را به خصوص پس از استفاده از دستشویی
و قبل از غذا بشویید .
2- شستن مرتب دست کودکان یکی از بهترین راه های جلوگیری از عفونت های اسهالی
در کودکان است.
3- به دلیل اینکه کودکان انگشت شست خود را می مکند و با انگشتان غذا می خورند،
مرتبط دست های کودکان شسته شود.
4- تمیز نگه داشتن سطوح سرویس بهداشتی
5- شستن میوه ها و سبزیجات قبل از خوردن انها
6- کاسه های حیوانات اهلی و قفس های آنها را در سینک ظرفشویی شسته نشود و تغذیه حیوانات اهلی جدا از مناطق غذاخوری خانوادگی باشد.
بیشتر بدانید:تدابیرکم خونی در بارداری
انواع اسهال از نظر طب سنتی
اسهال در طب سنتی به سه دسته بلغمی و صفراوی تقسیم می شود.
اسهال بلغمی: به علت ترشیده شدن غذا در معده و فاسد شدن غذا در معده ایجاد
میشود که ناشی از رطوبت و بلغم است .
اسهال دموی: به علت گشاد شدن رگهای روده اتفاق میافتد که پس از دفع مدفوع
کمی خون به همراه صدای شکم از بدن خارج میشود.
اسهال صفراوی : به علت خوردن
میوه هایی مانند آلوچه،
زردآلو و آلبالو که طبعی سرد دارند ایجاد میشود که مدفوع به صورت زرد رنگ
و درد شکم همراه است. معمولاً در فصل تابستان ایجاد می شود.
درمان اسهال بلغمی در طب سنتی
1- مصرف یک قاشق مرباخوری زیره سبز یک قاشق مرباخوری زیره سیاه
و بلوطی در سرکه خیس خورده و به صورت روزانه و پس از هر وعده غذایی میشود
2- هر روزه دارچین به همراه رب انار به صورت مخلوط تهیه شود و تا قطع شدن اسهال مصرف آن ادامه یابد.
بیشتر بدانید:آندومتریوز در طب سنتی
درمان اسهال دموی در طب سنتی
1- پودر گل ختمی در یک لیوان شیر حل می شود و
روزانه میل شود.
2- شیره خرفه :که ۲۵ گرم
خرفه ،در چهار لیوان آب بجوشد و پس از سرد
شدن به جای آب می شود.
3- ۱۰ گرم بارهنگ ۵، گرم آنیسون،5
گرم دانه انار، ۵ گرم
پودر سیاوشان را آسیاب کرده و با شربت آبلیمو
میل شود.
درمان اسهال صفراوی در طب سنتی
1- میوه بالنگ به همراه
عسل و مربا .
2- مصرف به اندازه کافی و نه زیاد قره قروت بدون نمک یک داروی
درمانی برای قطع اسهال نوع صفراوی است.
3- مصرف انار ترش ،سنجد ،برنج ، سیب ترش .
4- خوردن خشخاش، گشنیز ، آرد برنج بو داده.
درمان اسهال در طب سنتی
1- تأثيرعسل وسياه دانه دركنترل اسهال. عسل ماده مغذي سنتي است كه خواص مهم مؤثر بر
سلامت از جمله آثار ضد باكتري، آنتي اكسيدان، ضدالتهابي و پره بيوتيك دارد.
2- گیـاه Ludwigia hyssopifolia linn :این گیاه یک
گیاه یک سـاله مـی باشـد کـه بـه طـور وسیعی در اکثر نقاط بنگلادش، هندوسـتان بـه
جـز منطقـه کویري غربی و سریلانکا میروید این گیاه به عنوان داروي قابض، ضد کرم،
داروي ضد نفخ و مدر مورد توجه قرار گرفته اسـت. جوشـانده آن در اسـهال، دیسانتري اسهال خونی، نفخ، به عنوان داروي خلـط آور و رقیق
کردن خون به کار می رود. برگهاي این گیاه به عنـوان مرهم یا ضماد در التهاب بیضه و
غده هاي لنفاوي گردن بـه کار میرود.
3- مصرف دم کرده از یک قاشق چایخوری
پودر زیره با همان میزان دارچین و زنجبیل خشک است. این مخلوط را در یک فنجان آب
گرم حل کرده و ۳ بار در روز از آن میل کنید.
4- سیب را رنده کرده
وبگذارید تا قهوه ای شود. سپس آن را له کرده و یک بار در روز مصرف کنید.
5- مصرف کته زیره به
همراه ماست مخلوط با زردچوبه ، آب برنج به عنوان جایگزین کته ماست مناسب است.
6- یک قاشق غذاخوری کامل از برگ نعنا
همراه با چند قطره آبلیموی تازه و عسل یک هضم کننده مناسب بوده و تسکین دهنده
اسهال کودکان است. این شربت ۲ تا ۳ بار در روزمیل
شود.
7- خاکشیر تنظیم دستگاه گوارشی بوده و ابتلاء معده را به بیماریهای مختلف از جمله اسهال مرتفع میسازد. بنابراین خوردن خاکشیرتوصیه میشود.کمی خاکشیر را تفت دهید و با آب سرد بنوشید.
بیشتر بدانید:مضرات و خواص خرزهره در طب سنتی
منابع
1-
جواد زاده محسن، دبیری سروش، زنگی آبادی مهدی /۱۳۷۷ نقش شیگلا کلیه مهاجم و آن تا مباحث طلایی تیکا در اسهال خونی کودکان و حساسیت
میکروبی آنها
2-
دکتررمضانخاني علي ، دکتر ارجمند کرماني ناهيد ، دکتر حاتمی حسين ، باقری نيلوفر
(1393)/ بررسي تأثير آموزش جامع بهداشت به مادران در پيشگيری از بروز اسهال در
کودکان/ مجله پژوهشي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي سال نوزدهم، شماره 3 ،پي در پي
99 ،صفحات 731 تا 7
3-
فروتن راضيه, سعادتي اقدس,
وفايي سيدمجيد, رييسي فاطمه(1385)/ بررسي مقايسه اي اثر سولفات روي خوراكي و محلول
ORS بر شدت و مدت اسهال حاد كودكان زير پنج سال در شهرستان نيشابور/دوره 13 , شماره
2 (مسلسل 40) ; از صفحه 80 تا صفحه 85 .
4- كلاهي علي اصغر, شكرريزفومني رضا(بهار 88)/ آگاهي و بيان عملكرد مادران جنوب تهران نسبت به مايع درماني خوراكي در اسهال حاد كودكان كمتر از پنج سال/ عات شماره: بهار 1388 , دوره 14 , شماره 44 ; از صفحه 45 تا صفحه 50
تهیه شده توسط رقیه محبی عضو تحریریه صدای حکیم و دستیار استاد یوسفی .