چند تدبیر برای درمان سوء مزاج صفرا در طب سنتی
تدابیر غلبه صفرا در طب سنتی
از دیدگاه طب سنتی باور بر این است که بخش عمده ای از
بیماری های بدن به علت غلبه اخلاط اربعه به وجود می آید در بین اخلاط، خلط صفرا معادل آتش و طبع گرم و
خشکی دارد و رنگ آن زرد و مزه تلخی دارد. یکی از خلط هایی است که اگر مقدار آن در
صورت عدم رعایت اصول سته ضروریه مانند تغذیه نامناسب، نداشتن حرکت و سکون مناسب و
همچنین عوامل دیگری بیشتر از حد نیاز در
بدن شود می تواند فرد را در معرض ابتلا
به بیماری های سوءمزاجی قرار دهد اگر می
خواهید اطلاعات بیشتری برای درمان غلبه صفرا به دست بیاورید با ما تا انتها مقاله همراه
باشید .
·
آشنایی با خلط صفرا
·
چرا بعضی افراد به سوءمزاج صفرا مبتلا می شوند؟
·
علائم صفرای بالا در بدن و عوارض آن بر روی اندام ها
· راهکارهای پیشنهادی برای درمان غلبه صفرا
آشنایی با خلط صفرا در طب سنتی
در ابتدا بهتر است با مشخصات صفرای
طبیعی آشنا شویم و سپس سراغ درمان غلبه صفرا برویم که ویژگی های آن عبارتند از:
سرخ مایل به زرد، سبک، تند و تیز، تلخ و رقیق است. خلط صفرا درون کبد تولید و در
کیسه صفرا تجمع دارد. مولدات خلط صفرا قسمت های لطیف و گرم، تند، شیرین و چرب
غذاها مثل روغن حیوانی، سیر، پیاز، شیره انگور، عسل، گوشت کبک و بلدرچین است .
کار اصلی صفرا لطافت بخشی خون است تا بتواند در
عروق تنگ به راحتی حرکت کند و همچنان با تحریک ماهیچه های مقعدی، باعث احساس دفع می شود و هضم
را بهبود می بخشد و به تغذیه اندام هایی
مثل ریه و خارج شدن مواد زائد در بدن کمک می کند از افزایش تری گلیسرید و کلسترول
پیشگیری می کند. همینطور صفرای انتشاریافته باعث پایین آمدن فشار خون می شود به همین علت دیابت در افراد با مزاج گرم و خشک
کمتر رخ می دهد .
چرا بعضی افراد به سوءمزاج صفرا مبتلا می شوند؟
هضم دوم
غذا در کبد اتفاق می افتد و به چهار خلط مفید صفرا، سودا، بلغم، دم، تبدیل
می شود اگر این اخلاط به صورت نادرست و بیش از نیاز بدن ایجاد شود آنوقت می تواند باعث بروز بیماری شود. هرزمان
که به دلیل استفاده از مولدات صفرا و مصرف بیش از حد مواد غذایی گرم و خشک این خلط
در بدن به مقدار بیشتری تولید شود یا بدلیل اینکه شخص با مزاج گرم و خشک که تعدیل
مزاج انجام نداده است، منجر به غلبه خلط صفرا در بدن می شود.
در فصل تابستان و در سن 28تا 40سالگی صفرا می تواند افزایش یابد. برای درمان غلبه صفرا می توانیم از تدابیر
خوراکی و راهکارهای خاص غیر خوراکی استفاده کنیم که در سر فصل های بعدی به آن می
پردازیم.
علائم
صفرای بالا در بدن و عوارض آن بر روی اندام ها
با توجه به مطالب گفته شده تا الان با ویژگی های خلط صفرا و
علت افزایش آن در بدن آشنا شدیم حالا قصد داریم علائم غلبه صفرا را برای شما بیان
کنیم:
ü
زردی رنگ پوست، چشم، زبان
ü
تلخی دهان
ü
زبری و خشکی دهان
ü
خشکی بینی
ü
خشکی پوست و اگزما
ü
لذت بردن از نسیم خنک
ü
عطش شدید
ü
تنفس سریع
ü
کم شدن اشتها
ü
حالت تهوع
ü
احساس سوزن سوزن شدن پوست
ü
بی خوابی و سبکی خواب
ü
رویای جنگ و آتش
ü
سوزش معده
ü
سریع عصبانی شدن و زود فروکش می کند
ü
خشکی مفاصل
ü
حس بویایی زیاد
ü
کمی احساس خارش
ü
اغلب بی قراره و دلشوره دارد
ü
اندکی سنگینی و کسالت
مقاله تدابیر سو مزاج بلغم را بخوانید
نشانه های غلبه صفرا باتوجه به اینکه این خلط در کدام عضو بدن غلبه کرده است می
تواند تفاوت داشته باشد.
علائم سوءمزاج صفرا در مغز شامل خشکی بینی و دهان، احتراق و التهاب سوراخ های
بینی، سنگینی، عطش، زردی چهره، بی خوابی مفرط، ترشحات تلخ، تضرر از گرمی ها و سود
بردن از سردی ها است این سوء مزاج در معده نیز باعث تلخی دهان، حالت تهوع، زردی
ادرار و مدفوع، اشتها کم و آروغ بد بو، هضم قوی، آبریزش دهان در حالتی که معده
خالی است، می شود.
به علت اینکه جایگاه صفرا در بالای بدن است. بنابراین غلبه آن باعث سردردهای
صفراوی شده که از جلوی سر آغاز می
شود. این نوع سردردها که در فصول گرم به
وجود می آید در کنار بوییدن عطرهای گرم و غذاهایی با مزاج گرم تشدید می شود به عبارتی دیگر سردردهای میگرنی گرم و درد شقیقه
به جز سینوزیت از نشانه های غلبه صفرا است . ریزش موی صفراوی، به ریزش مویی گفته می شود که موهای جلو سر می ریزند
. یکی دیگر از نشانه ها غلبه صفرا این است
که بوی عرق را تند و تیز می کند. غلبه صفرا در چشم موجب سوزاندن عروق ریز می شود و
مشکلات بینایی را به وجود می آورد و همچنین باعث فرورفتگی زیر چشم می شود . حتی می
تواند سبب بیرون زدگی چشم از حدقه شود. خشکی و اگزما به دلیل زیاد شدن این خلط در
پوست اتفاق می افتد جوش و آکنه در صورت و
اندام تحتانی به وجود می آید به همین علت
می توان گفت نشانه های بالابودن صفرا در پوست قابل مشاهده است از دیگر نشانه ها ناخن ها خیلی سریع خورد می شود. در حالتی که فرد
احساس احتراق زیاد دارد، ولی دست و پای او سرد است زیرا عامل گرمی بخش در یک جا
بدن تمرکز پیدا کرده است این ها به دلیل
افزایش صفرا در کبد رخ می دهد و سبب به وجود آمدن سنگ کیسه صفرا یا سرطان کبد می
شود با توجه به اینکه یکی از نشانه های بالابودن صفرا دربدن ایجاد خشکی در مفاصل
است که به صورت صدادادن مفاصل، سوزش و
زانو درد بروز می کند که نیازمند دقت بالا
برای درمان غلبه خلط صفرا است. فرد دارای این سوءمزاج سریع عصبانی می شود و خیلی
زود هم پشیمان می شود استفاده از کاهو در درمان غلبه صفرا کمک کننده است. غلبه
صفرا سبب مشکلات مغزی و جنون و لج بازی و
عجول بودن در افراد می شود.
راهکارهای پیشنهادی برای درمان غلبه صفرا در طب سنتی
برای درمان غلبه صفرا می توانید از تدابیر زیر استفاده کنید
:
·
غذاهایی مانند سوپ یا آش جو، آش گوجه،
آش آلو، آب دوغ خیار، خورش اسفناج، خورش کدو،خورش بامیه، بورانی اسفناج، گوشت ماهی
و گوشت گوسفندی و زرده تخم مرغ عسلی مصرف شود.
·
روغن زیتون، شحم گاو، کنجد استفاده
کنیم.
·
میوه هایی نظیر آلو بخارا، ، هندوانه،
خیار، کاهو، لیمو ترش، زرشک، انار، پرتقال، انگور، گلابی، نارنج ، نارنگی و
سبزیجاتی همانند خرفه، گشنیز، اسفناج،کدو در سبد غذایی خود بگنجانیم.
·
نوشیدنی ها و طعم دهنده هایی مثل آب
لیمو، شربت ریواس،شربت عناب، سکنجبین، رب انارترش ،شربت زرشک و شربت آلبالو ،دوغ
میل کنید.
·
آب غوره، آبلیمو، سرکه،گردغوره،لیمو
عمانی،سماق به عنوان چاشنی در غذاها باشد.
نکته: استفاده از ماءالشعیر طبی برای درمان غلبه صفرا بسیار مفید است.
پرهیزات غذایی شامل موارد زیر است :
·
غذاهای سرخ شده، فسنجان شیرین ،خوراک
مغز.
·
ادویه های و چاشنی هایی مانند خردل، دارچین ، زنجبیل، میخک، فلفل قرمز، فلفل
سیاه ، رازیانه، زعفران، نمک و گلپر.
·
سبزیجاتی مثل پیاز، تره، سیر، جعفری، شاهی، شوید، ترخون، شنبلیله ،بادرنجبویه ،مرزه
.
·
گوشت هایی همانند میگو، شتر، چربی های حیوانی.
·
نوشیدنی ها نظیر عسل، شربت زعفران.
تذکر: استفاده
ازآجیل ها مانند پسته، فندق، خرما، گردو، نارگیل باید در حد اعتدال باشد.
چند توصیه غیرخوراکی برای درمان
غلبه صفرا:
ü
از مشاجره و عصبانیت پرهیز کنید.
ü
از ورزش های سنگین و شدید دوری شود.
ü
سوراخ های بینی با روغن بادام شیرین و بنفشه چرب شود.
ü
خواب کافی و به موقع داشته باشید.
ü
فیلم و سریال های خانوادگی، کمدی و احساسی تماشا کنید.
ü
موسیقی های ملایم، سنتی گوش دهید.
ü عطرهای خنک را استشمام کنید.
سخن پایانی
در این مقاله ما درباره سوءمزاج صفرا و تدابیر غلبه صفرا به شما اطالاعاتی دادیم امیداورم برایتان مفید و کاربردی باشد .
منابع : سایت طبایع / کتاب مروری بر کلیات طب سنتی دکتر ناصری/ دوره مزاج شناسی کاربردی استاد یوسفی.
تهیه شده توسط فاطمه سلیمانی عضوتحریریه آموزش صدای حکیم و دستیار استاد یوسفی
