تدابیر آلزایمر در طب سنتی
تدابیرآلزایمر در طب سنتی
مقدمه
قبل از ورود به بحث تدابیر آلزایمر در طب سنتی گفتن این نکته لازم به نظر
میرسد که مبادی و مبانی طب سنتی و طب رایج بسیار با هم متفاوت اند البته که شاید
در محتوا یکی باشند مثلا یک ماده هم در طب رایج و هم طب سنتی برای درمان آلزایمر به کار رود اما علت اثر این
ماده در هر یک از این دو طب در تدابیر آلزایمر باهم متفاوت است که این
موضوع برخاسته از اختلاف مبانی میباشد و اصطلاحات و تعاریف در این طب متفاوت است.
پس باید از دید خود طب سنتی به بحث آلزایمر نگاه کنیم .
علت آلزایمر از دیدگاه طب سنتی :
از دیدگاه طب سنتی ، علت آلزایمر و بیماری ها ی فراموشی ، غلبه ی سردی بر دماغ است
. مثلا فرد دارای آلزایمر دچار غلبه ی سودا ( خلط سرد
و خشک ) یا بلغم ( خلط سرد و تر ) میشود . به دلیل بروز این سو مزاجاتِ سرد در مغز
فرد است که فرد دچار این بیماری میشود .
اشاره به این نکته ضروری
است که دماغ افراد گرم مزاج دارای ویژگی هایی چون : مو ها ی زیاد با رشد بالا ،
نشاط و فعالیت بسیار ، فعالیت ذهنی بالا و قدرت یادآوری مناسب و سرعت در به
یادآوری مطالب و ... است .
اما افراد سرد مزاج در
فعالیت ها ی مربوط به دماغ ؛ فراموش کار و
دارای موها ی کم و رشد موها ی کم ، کم نشاط ، کند و صبور در کار های روزانه اند . البته این سرد مزاج بودن به این
معنا نیست که فرد باید آن را اصلاح کند ؛ بلکه بدن فرد در این
محدوده ی مزاجیِ سرد دارای بهترین و متعادل ترین حالت خود است و چه بسا اگر به سمت
گرمی برود آثار جبران ناپذیری خواهد داشت.
پس زمانی که دماغ فرد به
سمت غلبه ی سردی یا سو مزاجات سرد
میرود کم کم قدرت حافظه در آن کاهش میابد و شاهد آلزایمر خواهیم بود.
علت ها ی غلبه ی سردی در طب سنتی :
خب مسلما زمانی که فرد دچار
غلبه ی سردی شده چند علت دارد :
اولا اینکه در خوردن غذاها ی با مزاج سرد چون
گوشت مرغ و ماهی و خیار سبز و هندوانه و میوه ها ی آبدار و ترشیجات سرد و ....
زیاده روی کرده .
نکته : مصرف ترشیجات سرد
مخرب اعصاب و دماغ است و ایجاد کننده ی آلزایمر است.
دوما اینکه علت دیگر
میتواند غلبه ی مزاج سن بر فرد باشد چون محدوه ها ی سنی مزاج ها ی گوناگونی دارند
. حتما مشاهده کرده اید که جوان ها چقدر چابک و سر حال اند اما افراد سالخورده
اغلب کم نشاط و دارای مشکلات فعالیتی اند و همین بیماری آلزایمر هم در این افراد شایع است .
خب یکی از دلایل، همین غلبه مزاج سن بر فرد است . در افراد ساخورده ی بالای تقریبا
50 سال مزاج سن فرد سرد است و هر چه سن بیشتر میشود غلبه ی این سردی مزاج سن بر
مزاج فرد بیشتر میشود . حال اگر این سردی بر فرد غلبه کرد زمینه ساز بیماری آلزایمر خواهد بود . یکی از دلایلی
که آلزایمر را در افراد پیر بیشتر
مشاهده میکنیم همین موضوع است .
نکته سوم اعمال رفتار ها ی
سرد از فرد است رفتار هایی مانند سکون و تنبلی ، کم تحرکی ، استرس و اضطراب و ...
رفتار ها ی سرد کننده ی دماغ اند .
تدابیر پیشگیری از آلزایمر از دیدگاه طب سنتی( پیشگیری بهتر از درمان هست دیگه J )
مطالعات و تحقیقات نشان می‌دهد در دنیا در حال
حاضر در زمینه آلزایمر و فراموشی درمان دارویی کنار رفته و به این نتیجه رسیدند که
باید قبل از درگیری افراد به آلزایمر درمان‌های غیر دارویی را وارد زندگی افراد کنیم،
در واقع باید به سالمند آموزش دهیم اگر ورزش، خواب درست و رژیم غذایی مناسب داشته
باشد کمتر و یا دیرتر به آلزایمر مبتلا شده و این باعث میشود که فشار کمتری به
سیستم‌های درمانی کشورها نیز وارد شود.
تدابیر عمومی پیشگری از آلزایمر از دید طب سنتی به این شرح است :
1. مصرف آجیل ها یی مانند گردو
و بادام زمینی و ... به علت گرمی مزاج و همین طور تاثیر مستقیمشان به مزاج دماغ برای
پیشگیری از آلزایمر توصیه میشود که البته در طب
رایج نیز به این مسئله و اثر آنتی اکسیدان های این مواد و نیاسین موجود در آنها بر
حافظه اشاره شده . مصرف مغزها ی خوراکی مانند: بادام ، فندق ، گردو و مصرف مویز و انجیر خشک می تواند در پیشگیری از آلزایمر مفید باشد.
2. در تدابیر آب و هوا فرد
سالمند نباید به هیچ عنوان سر خود را در معرض هوا ی سرد قراردهد . پوشاندن سر موقع
خواب ، بعد از حمام و مخصوصا در زمستان باید در افراد انجام شود. سر و دماغ بسیار
بیشتر از بقیه اندام ها در معرض آلزایمر اند .
3. در تدابیر مربوط به فعالیت
ها ی فرد ( تدابیر حرکت و سکون ) ، ورزش و
انجام فعالیت بدنی برای پیشگیری از آلزایمر بسیار مناسب است علی الخصوص
ورزش ها ی مقوی دماغ که از ورزش ها ی
مخصوص مغز میتوان به تفکر و جدول حل کردن و مطالعه و حفظ کردن اشاره کرد .( به
همین دلیل است که میزان آلزایمر در افراد علمی کم تر است .)
4. در تدابیر مربوط به خواب و بیداری فرد بهتر است در محیط ها ی گرم و با پوشاندن سر خود بخوابد .پ
5. بوییدن گلها و عطرهای مقوی و گرم مانند: گل سرخ، نسترن، یاسمن، نیلوفر، بهارنارنج را برای پیشگیری از فراموشی و آلزایمر و درمان آن کمک گیرند.
6. تدابیر خوراکی گرم کننده
باید لحاظ شود :
سالمندان باید بیشتر از غذاهای گرم و تر استفاده
کنند،خردل از معالج ها ی آلزایمر و فراموشی است. آب گوشت، زرده تخم مرغ، نخودآب،
پرنده‌های کوچک مثل کبک و بلدرچین و پرندگانی که گوشت لطیفی دارند خوب است، اما
خوردن زیاد ترشیجات برای سالمندان مناسب نیست. همچنین باید از گوشت‌های گرم مثل
گوشت گوسفند جوان برای سالمندان استفاده شود، همچنان که ماهی خوردن زیاد برای
سالمند خوب نیست و نباید مداوم در رژیم غذایی آنها قرار گیرد. البته که مغز گوسفند هم ایجچاد مننده آلزایمر و نسیان آورد است .
ادویه‌های گرمی مثل دارچین و آویشن، زیره، زعفران
نیز برای سالمندان مناسب است، ضمن اینکه عادات غذایی هر شهری را نیز باید در نظر
بگیریم، نخودآب غذایی است که برای تقویت حافظه و مقابله با آلزایمر بسیار مناسب است چراکه پروتئین و اثرات ضد
التهابی قوی دارد و باعث افزایش توان و قوای سالمندان میشود، همچنین انجیر، بادام
و مویز اثرات ضد فراموشی و آلزایمر دارد به ویژه اگر مویز ناشتا میل شود، یا بادام
که اثرات پروبیوتیکی قوی دارد باید در رژیم غذایی سالمندان قرار گیرد.
پرهیزات آلزایمر در طب سنتی:
خب مسلما افراد دارای آلزایمر یا در معرض آن که دچار سو
مزاج سرد شدند نباید از سردیجات و اعمال سرد کننده ی اعصاب استفاده کنند . افراد دچار بیماری آلزایمر از پرخوری ، فعالیت بدنی شدید، نوشیدن آب زیاد و سرد، مصرف بیش از حد پیاز خام،کاهو،گشنیز و سیب ترش و سکون و تنبلی زیاد اجتناب کنند.
درباره ی توصیه ها و پرهیزات آلزایمر در طب سنتی گفتن این نکته ضروری است که مسلما نباید فرد دچار
آلزایمر شده را پیشنهاد کرد که فقط و فقط غذا ها ی گرم
استفاده کن . تدبیر برای این افراد باید با توجه به مزاج و شرح حال این افراد صورت
گیرد . امکان دارد فرد به یک سری از همین گرمی ها حساس باشد یا استفاده از گرمیِ
زیاد برایش مضر .
پس برای درمان و تدبیر افراد مبتلا به آلزایمر مانند افراد دیگر مهم ترین کار شرح حال گیری از فرد
و تعیین مزاج و مزاج اندام ها ی اوست . تدابیر درمانی گفته شده
باید با شرح حال گیری صورت گیرد
تدابیر خاص آلزایمر در طب سنتی
خب تا اینجا فهمیدیم که این
آلزایمر به دلیل سومزاج سرد در فرد
است . حال از منظر طب سنتی برای اینکه آلزایمر را درمان کنیم باید چه کرد
؟ درست است : استفاده از گرمی ها
این گرمی ها شامل غذا ها ی
گرم ، فعالیت ها ی گرم کننده ی دماغ ، بخورات و ... میباشد که مهم ترین و اغلب آنها در تدابیر پیشگیری بهتر از درمان آلزایمر ، مطرح شد و در اینجا به
بررسی یک سری تدابیر خاص میپردازیم . توجه کنید که اثر گذار ترین تدابیر آلزایمر همان تدابیر پیشگیری کننده بود .
1. روغن مالی مزاج هر شب با
روغن های گرم مخصوصا سیاه دانه یا کنجد
2. استفاده از عطسه آور ها
مانند ترکیب کندش ( روغن بادام تلخ ) و سیاه دانه
3. استعمال عصر ها ی گرم که هم
مناسب دماغ اند و هم عطسه آورند علاوه بر اینها اسفنج هم برای افراد دچار آلزایمر مناسب است . خوردن نیم قاشق
کوبیده آن با شکر و مداومت در ان آلزایمر را زائل میکند .
4. خوردن کندر با عسل و شکر
معده ها ضعیف را تقویت و نسیان و آلزایمر را رفع میکند
5. خیساندن 3 گرم کندر در آب
گرم و مداومت در استفاده ی آن باعث رفع آلزایمر و فراموشی میشود
6. آشامیدن حنظل یا روغن مالی
کردن آن ضد آلزایمر است .
7. مصرف کوبیده ی بادام و نبات
هر شب
8. مصرف آجیل هایی چون بادام و
گردو و پسته و بادام زمینی مقوی دماغ و مغز است . که این مورد در طب رایج هم
ثابت شده که از آلزایمر جلوگیری کرده و حافظه را قوی میکنند.
9. لبن البقر یا شیر گاو مقوی
جوهر دماغ و مانع نسیان و مالیخولیا است .
10.استفاده از اعمالی چون حفظ
اعتماد به نفس و حفظ استقلال در اعمال روزانه و مواردی چون فیزیو تراپی و ورزش و
ورزش فکری هم در بهبود آلزایمر مفید اند.
نکته مهم : تجویز این
تدابیر حتما باید با شرح حال گیری و مزاج گیری باشد.
منابع:
کتاب مخزن الادویه نوشته ی حکیم عقیلی خراسانی
کتاب کافی فی الطب تالیف ابن مندویه اصفهانی
کتاب مروری بر کلیات مبانی طب سنتی ایران نوشته دکتر محسن ناصری ، دکتر حسین رضایی زاده ، دکتر رسول چوپانی ودکتر مجید انوشیروانی
کتاب طب انتزاعی از مرکز تحقیقات قائمیه نوشته گروه مولفان
: تدابیر افزایش حافظه و کاهش فراموشی در طب ایرانی
شناسه (COI) مقاله: CONFMT01_403
منتشر شده در کنفرانس بین المللی علوم کشاورزی، گیاهان دارویی و طب سنتی در سال 1396
انجمن علمی طب سنتی ایران
تهیه شده توسط آقای مسعودی عضو تحریریه صدای حکیم و دستیار استاد یوسفی
