چند روش ایده ال برای درمان آفت دهان در طب سنتی

چند روش ایده ال برای درمان آفت دهان در طب سنتی

آفت دهان چیست و چه علامت هایی دارد؟

آفت دهان، زخم های کوچک، پهن، عموماً سفید یا زرد و دردناکی هستند که در داخل دهان وسقف آن، سطح داخلی لبها و لپها، پایین لثه ها و گاهی هم روی زبان ایجاد می شوند.

حکما به آفت دهان‌ در طب سنتی، قلاع می گویند.

آیا می دانید علت  آفت دهان در طب سنتی چیست؟

حکمای طب شریف، علت این عارضه را خلط غلیظ و فاسدی می دانند که در بدن، بخصوص در کبد محصور شده است و درمان آن را پاکسازی کبد از اخلاط فاسد می دانند.

البته آفت دهان در طب سنتی علل دیگری هم دارد، مثل: سوء مزاج معده و دستگاه  گوارش، یبوست، اضطراب و تشویش خاطر، ترس ناگهانی، ضعف سیستم ایمنی بدن، تب، عفونت گلو و دندان و ضربه هایی که به مخاط داخلی دهان وارد شده است.

تحریک کننده های آفت دهان:

ایجاد زخمها و خراش های کوچک پس از جراحی های دندان و لثه، مسواک زدن غیر اصولی، ضربه های خارجی یا گاز گرفتن تصادفی، استفاده از خمیردندان نامناسب و دهانشویه های شیمیایی، کمبود املاح معدنی و ویتامین های ضروری بدن مخصوصاً B₁₂ ، روی، فولیک اسید و آهن.

حساسیت غذایی به میوه هایی مثل توت فرنگی، خربزه، موز، آناناس، مرکبات و خرما.

خوراکی هایی مثل گردو، شکلات کاکائویی و قهوه.

بیشتر بخوانید: تدابیر تقویت دهان و دندان

آیا می دانید چند نوع آفت دهان از دیدگاه طب سنتی وجود دارد؟

دو نوع آفت دهان در طب سنتی داریم، یکی با مزاج سرد و دیگری با مزاج گرم، که هر کدام درمان مختص به خود را دارند.

البته درمانهای مشترک هم برای آفت دهان در طب سنتی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.

راهکارهای درمان  آفت در طب سنتی چیست؟

از آنجا که آفت دهان را به دو دسته سرد و گرم تقسیم کردیم، علائم و درمان هر کدام را جداگانه ذکر می کنیم:

علائم آفت سرد در طب سنتی:

این آفت کاملاً به رنگ سفید است و درد و سوزش کمی دارد. اغلب با اضطراب و ترس ناگهانی بروز می کند.

درمان آفت سرد دهان در طب سنتی:

ابتدا برطرف کردن مشکلات معده و گوارش، مضمضه کردن عسل چندین مرتبه در طول روز، مضمضه عرق آویشن و نعناع، مضمضه آبِ جوشانده ریشه شیرین بیان، مضمضه جوشانده بابونه، جویدن پنیر تازه محلی با مغز گردو.

علائم آفت گرم:

این آفت معمولاً به رنگ سفیدِ مایل به زرد و دارای درد و سوزش زیاد می باشد. اغلب با خوردن غذاهای گرم مزاج و ادویه جات تند ایجاد می شود.

درمان آفت گرم در طب سنتی:

§        آش آبغوره، آش انار.

§        مضمضه با آب انار، رب انار، جوشانده پوست انار.

§        مضمضه آبِ جوشانده برگ بارهنگ و سماق.

§        مضمضه لعاب اسفرزه در آب، مضمضه ترکیب قره قروت و عسل.

§        مضمضه آب جوشانده گیاه مورد.

§        مالیدن مرهم ترکیبی روی آفت: پودر گل سرخ+ پودر سماق+ پودر گلنار فارسی+ پودر گشنیز+ موم سفید+ روغن گل سرخ+ کمی کافور.

§        گذاشتن پارچه نخی آغشته به پودر مردارسنگ روی آفت.

اعمال یداوی برای درمان آفت در طب سنتی:

حجامت عام وحجامت زیر چانه (تحت الذقن) در صورت صلاح دید متخصص طب سنتی.

توجه: اگر آفت در دهان نوزاد یا کودک بود که نمی شد او را حجامت کرد، باید مادر را حجامت کرد و شیر او را به حال تعادل بازگرداند. غذای مادر آش سماق و آش آبغوره باشد.

برفک چیست؟ آفت دهان در نوزادان و کودکان، برفک نامیده می شود و بهترین درمان آن ضد عفونی کردن سر سینه مادر با سرکه و کمی حنا و مالیدن لعاب فلوس روی برفک ها چندین مرتبه در روز می باشد.

درمانهای عمومی آفت دهان در طب سنتی:

·        مضمضه خیسانده فلوس و تمر هندی در گلاب

·        مالیدن مخلوط پودر برگ زیتون+ پودر پونه+ پودر آویشن+ کمی پودر زاج سفید روی آفت

·        مضمضه جوشانده سرشاخه های تازه انگور

·        مالیدن اسانس مورد و بادرنجبویه روی آفت

·        مالیدن ترکیب پودر سرشاخه های جوان کاج+ فلوس+ سنجد+ سماق

·        گذاشتن خمیر زردچوبه با آب روی آفت

·        مضمضه دمکرده گل همیشه بهار

·        جوشانده توت سیاه و گلسرخ در آب

·        آب گشنیز تازه مخلوط با آب توت سفید

·        جوشانده گشنیز خشک و سماق در گلاب.

·        زالو درمانی زیر چانه.

درمان اورژانسی تسکین درد و سوزش آفت دهان:

یک قاشق استیل را درفریزر گذاشته تا کاملاً سرد شود، سپس این قاشق سرد را روی آفت بگذارید.

توجه: اگر در اوایل ابتلا به آفت، سریعاً راهکارهای درمان آفت در طب سنتی را بکار ببرید، آفت دهان سریع تر بهبود می یابد. البته آفت های بزرگتر معمولاً دیرتر خوب می شوند. پس نگران نباشید و درمان را ادامه دهید.

منابع:

قانون بوعلی سینا

المنصوری فی الطب رازی

طب اکبری حکیم شاه ارزانی

تقویم الابدان یحیی بن جزله

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

پیک شفا حکیم سید محمد موسوی

آموزه های شفاهی استاد خیراندیش

مقاله عملکرد ترکیب اسانس گیاهان مورد و بادرنجبویه در درمان آفت دهان- سید سینا اسلامی روشتی، سید بهاءالدین اسلامی روشتی، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان

سایت sid.ir

تهیه شده توسط:

فهیمه حاجیان حسین آبادی عضو تحریریه موسسه صدای حکیم و دستیار استاد یوسفی.