عجایب درمانی گیاه سمی مامیران

یکی از گیاهان ارزشمند دارویی که تقریباً در همه منابع طبی کشورهای مختلف مورد توجه حکیمان واقع شده است گیاه مامیران است. این گیاه علیرغم اینکه گیاهی سمی است اما به دلیل تریاقیت در در درمان امراض رأس ، چشم، سرطان، هرپس و انواع زگیل ، بثورات و اگزماهای مزمن، حائز اهمیت است و خواص درمانی مهمی دارد که در این مقاله قصد داریم شما خواننده گرامی را با انواع مامیران، خواص و ملاحظات مصرف آن آشنا کنیم در ادامه با ما همراه باشید تا این گیاه شگفت انگیز را بیشتر بشناسیم.

                                              بنام خدا

عجایب درمانی گیاه سمی مامیران

مقدمه

 یکی از گیاهان ارزشمند دارویی که تقریباً در همه منابع طبی کشورهای مختلف مورد توجه حکیمان واقع شده است گیاه مامیران است. این گیاه علیرغم اینکه گیاهی سمی است اما به دلیل تریاقیت در در درمان امراض رأس ، چشم، سرطان، هرپس و انواع زگیل ، بثورات و اگزماهای مزمن، حائز اهمیت است و خواص درمانی مهمی دارد که در این مقاله قصد داریم شما خواننده گرامی را با انواع مامیران، خواص و ملاحظات مصرف آن آشنا کنیم در ادامه با ما همراه باشید تا این گیاه شگفت انگیز را بیشتر بشناسیم.

مشخصات گیاه مامیران

گیاه مامیران با نام علمی chelidonium نوعی زردچوبه است؛ اما از زردچوبه کوچک تر و باریک تر است. مامیران رشد سریع دارد و حاوی شیرابه نارنجی رنگ است. دارای بریدگی به رنگ سبز آبی (کبود) و کرک دار است. ساقه‌های مامیران ترد و شکننده است. 

نام های دیگر مامیران

 مامیرون، خیلیدون ، حشیشه الخطایف، عروق-الصباغین، زرد چاوه، زرد چوب

 انواع مامیران

 سه نوع مامیران وجود دارد

مامیران چینی که ریشه های گره دار، زرد متمایل به سیاه است و به خاطر گره ها و رنگشان آن را عقربی( کژدمی) می نامند و طعم تلخی دارد

  مامیران سمرقندی که ضخیم تر و زرد تر از مامیزان چینی است

مامیران خراسانی که تیره رنگ مایل به سبز است.

بهترین نوع مامیران، زردِ باریک، صلب، گره دار و تازه از نوع چینی است.

بیشتر بخوانید: خواص بی نظیر حلتیت در درمان بیماری های صعب العلاج 

محل رویش مامیران

 مامیران در هر خاکی به جز شرایط باتلاقی رشد می‌کند و به طور خودرو در قسمت‌های جنوبی اروپای مرکزی، بخش های آسیا و شمال آفریقا رشد می‌کند. در ایران مامیران در نواحی شمال (گیلان، گلستان، مازندران) و شمال شرقی کشور رشد می‌کند.

 مزاج و طبیعت گیاه مامیران

مزاج مامیران در آخر سوم گرم و خشک است .

خواص مامیران 

مامیران گیاهی است که هم در تقریبا همه منابع طب شریف مورد توجه حکیمان بوده است و در ترکیبات دارویی مورد استفاده واقع شده است و هم در  پژوهشهای جدید مورد مطالعه پژوهشگران واقع شده است.

 در منابع کهن طبی، مامیران را گیاهی با خواص جالی، محل، مفتح، مقرح پوست، شکننده ناخن معرفی می کنند. مامیران در کشورهای مختلف نیز به عنوان گیاه شفابخش ثبت شده است.

در پژوهش های اخیر به این نتیجه رسیده‌اند که بخش‌های مختلف مامیران ترکیبات متعدد آلکالوئیدی مهمی دارد که این ترکیبات، سبب خواص ضد میکروبی، ضد التهابی و خاصیت ضد توموری مامیران می‌شود.در واقع شاخ و برگ‌های مامیران به دلیل ترکیباتی که دارد در درمان سرطان نقش موثری دارد.

در درمان تشنج و اختلالات مربوط به تشنج ماهیچه ها از خواص ضد تشنجی مامیران استفاده می شود ، مامیران در برخی منابع به گیاه زگیل معروف است زیرا خاصیت ضد هرپسی و بازدارندگی در تکثیر ویروس دارد

از مامیران در درمان میخچه، زخمهای پوستی و اگزمای مزمن به خوبی استفاده می‌شود، از دیگر خواص مامیران مسکن بودن، مدر بودن، تحریک کردن، ترشح صفرا، و خاصیت ضد اسپاسمی این گیاه است

خاصیت بسیار مهم مامیران استفاده از مامیران در درمان ضعف چشم و ناخنک، بیاض چشم است که در ادامه بیشتر درباره خواص مامیران در رفع امراض چشم گفته می‌شود.

شیوه‌های مصرف گیاه مامیران

 مامیران به گونه های مختلف مورد استفاده های دارویی قرار می‌گیرد به عنوان مثال :

- جوشانده یا دم کرده ۵ تا ۳۰ گرم برگ خشک مامیران در یک لیتر آب قبل از هر وعده غذایی به مقدار یک فنجان در تسکین دردهای سرطان معده موثر است.

- جوشانده ۲ تا ۳ گرم گرد مامیران به عنوان مسهل عمل می‌کند.

- عرق مامیران برای امراض چشم مفید است به گونه‌ای که یونانی ها در قدیم معتقد بودند پرستوها از گیاه مامیران می‌خورند تا عارضه برای چشمان آن ها حاصل نشود. لذا علت اصلی دور بینی چشم پرستو ها را نیز مصرف گیاه مامیران می دانستند به همین دلیل به مامیران، کلیدون می‌گفتند به معنای پرستو، بنابراین طبیخ مامیران و استفاده از آن جهت سرمه در ترکیبات خاص دارویی برای جلای چشم بالاخص سپیدی چشم مفید است به گونه‌ای که ۱۰ تا ۲۰ گرم جوشانده مامیران در یک لیتر آب برای شستشوی چشم و رفع التهاب آن موثر است در منظومه طب یوسفی درباره خاصیت مامیران در امراض چشم آمده است:

چون از رَمَد تو بگذرد روزی چند

تا آهوی صحتت درآید به کمند

جمشخام و نبات مصری و مامیران

جو غبار کرد و در چشم فکند 

-طِلای مامیران به همراه مردارسنگ، زردچوبه و ... می‌تواند فوراً خارش و سوزش حاصل از اگزمای مرطوب را تسکین دهد.

-همچنین اگر مامیران را با سرکه مخلوط کنند و بر پوست طلا کنند کلف را از بین می‌برد.

-ترکیب مامیران با پوست انار شیرین ، سعد و حنا برای برطرف شدن بثورات دهان و لب کودک مفید است.

-طلای مامیران با عسل و سرکه جهت برص ناخن، جرب و رفع لکه های پوستی مفید است.

-سعوط مامیران با عسل جهت تنقیه دماغ مفید است.

-اکتحال ( به چشم کشیدن) مامیران با عسل جهت جلای چشم و رفع ناخنک چشم مفید است.

 ملاحظات مصرف مامیران

 مامیران گیاهی سمی است که اگر لای انگشتان مالیده شود بوی سمی از آن متصاعد می‌شود و اگر به پوست برسد پوست را زخمی و ریش می‌کند. لذا گیاه مامیران حتماً باید تحت نظر طبیب  حاذق مصرف شود.

 میزان مجاز مصرف  و قدر شربت مامیران

میزان مجاز مصرف مامیران تا نیم مثقال است.

 مصلح مامیران

مصلح مامیران عسل است.

 جایگزین مامیران در طب سنتی 

به جای مامیران می توان هم وزن مامیران زردچوبه و نصف مقدار مامیران مر استفاده کرد

نتیجه

 مامیران نوعی زردچوبه است با ریشه‌های نازکتر و شکننده تر که در آخر سوم گرم و خشک است در منابع طب شریف، خواص جالی، محلل، منقی اخلاط غلیظ دماغی و مفتح بودن برای آن ذکر شده است. در پژوهشهای اخیر گیاه مامیران به دلیل داشتن ترکیبات آلکالوئیدی گیاهی ضد سرطان، ضد هرپس و ضد تشنج معرفی شده است. این گیاه در درمان امراض چشم نیز خواص بسیاری دارد. مصلح مامیران، عسل است و تا نیم مثقال، قدر شربت آن معرفی شده است .به دلیل سمیت، گیاه مامیران فقط با تجویز طبیب حاذق قابل استفاده است.

  منابع

۱-  رازی، محمد بن ز, [کریا، الحاوی فی الطب، دار احیاء التراث العربی، بیروت ۱۴۲۲ ه.ق، جلد ۲

۲- محمد بن زکریا،مترجم: شریف تنکابنی. احمد، برء الساعه( بهبود آنی)، چاپخانه جاوید، اصفهان، ۱۳۳۳ ه.ش

۳-  محمد بن زکریا، المنصوری فی الطب، منظمه العربیه التربیه و الثقافه و العلوم، کویت، ۱۴۰۸ ه.ق

۴-ابن سینا. حسین بن عبدالله، القانون فی الطب، دار احیاء التراث العربی، بیروت، ۱۴۲۶ ه. ق، ج۲

۵- ابوریحان بیرونی. محمد بن احمد، الصیدنه فی الطب ( داروشناسی در پزشکی) مترجم :مظفرزاده. باقر، فرهنگستان زبان و ادب فارسی( گروه نشر آثار )، تهران، ۱۳۸۳ ه.ش، ج ۲

 ۶- هروی. موفق بن علی، الابنیه عن حقائق الادویه، دانشگاه تهران، تهران، ۱۳۴۶ ه. ش

۸- جرجانی، اسماعیل بن حسن،  ذخیره خوارزمشاهی، موسسه احیای طب طبیعی، قم، ۱۳۹۱ ه.ش، جلد ۶

-۹ ناظم جهان. محمد اعظم، اکسیر اعظم، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ۱۳۷۷ ه.ش، ج ۲

۱۰-  عقیلی علوی خراسانی شیرازی. محمد حسین بن محمد هادی، مخزن الادویه، تهران، سفیر اردهال، ۱۳۹۴ ه.ش،ج ۲

۱۱- یوسف هروی. یوسف بن محمد طب یوسفی(جامع الفواید)، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ۱۳۸۲ ه. ش

مقالات

1-طیبه شمسی غیاثوند.صدیقه فابریکی اورنگ.سودابه مفاخری،جداسازی و بررسی بیان ژن دخیل در مسیر بیوسنتز سنگءیارین تحت تنش خشکی در مامیران کبیر،مجله ژنتیک نوین،دور سیزدهم،شماره 3،پاییز1397

2-مه لقا قربانعلی،پروانه فانی،آرین ساطعی،تغییرات فصلی میزان آلکالوءید و ترکیبات فنلی در گیاه مامیران در دو رویشگاه،فصلنامه پژوهش های علوم گیاهی،سال چهارم ، شماره 3

3-معصومه حسنی،علیرضا بابایی،کبری مسلم خانی،بررسی تنوع ژنتیکی مامیران کبیربا استفاده از نشانگر در ایران،مجله تازه های بیولوژیکی سلولی ملکولی، دوره ششم شماره 22، بهار 1395