بهترین راهکار ها برای درمان آسم و تنگی نفس در طب سنتی
بهترین راهکار ها برای درمان آسم
و تنگی نفس در طب سنتی
مقدمه
شهرنشینی، زندگی ماشینی، وجود کارخانه های زیاد در اطراف
شهرهای بزرگ، تولید خودرو بیش از حد استاندارد و وجود آلاینده در هوا در دهه اخیر،
مواردی است که باعث آلودگی هوا و ایجاد بیماری های تنفسی در افراد ساکن شهرها شده
است. آسم و تنگی نفس به دلیل آلودگی و عدم وجود هوای سالم باعث مختل شدن زندگی
انسان ها می شود. این مساله در اکثر کشورها وجود دارد و مختص کشور ما نیست.
در طب سنتی با وجود تدابیر سته ضروریه، راه های مناسبی جهت
پیشگیری و بهبود و رفع این بیماری وجود دارد. در این مقاله با بررسی عوامل ایجاد
تنگی نفس، به پیشگیری و بهبود و درمان آن پرداخته و تدابیر آسم و تنگی نفس در طب
سنتی، مورد بررسی قرار گرفته است.
علل ایجاد تنگی نفس در طب سنتی
عوامل ایجاد تنگی نفس شامل:
§
ورزش شدید
§
صعود به ارتفاعات
§
مواجهه با تغییرات شدید دما
§
نهایتا چاقی
هر یک از این عوامل میتواند به تنهایی و یا با مشارکت
یکدیگر، آسم و تنگی نفس ایجاد کند، که ورزش و تدابیر دیگری که در اینجا مورد بحث و
بررسی قرار میدهیم، میتواند علائم را کاهش، یا بهبود ببخشد، با این حال تنگی نفس،
می تواند به عنوان یکی از مشکلات سلامتی شمرده شود.
بیشتر موارد تنگی نفس به دلیل شرایط بد قلبی یا ریوی است،
یعنی انتقال اکسیژن به بافتها و خروج دی اکسید کربن از آنها در بروز این اختلال
نقش اساسی دارد.
شایعترین علل تنگی نفس عبارت است از:
·
آسم
·
نارسایی قلبی
·
بیماری انسداد ریوی مزمن
·
بیماری بینابینی ریه
·
ذات الریه و مشکلات روان شناختی
که معمولا همه این موارد با اضطراب، ارتباط مستقیم دارد.
گاهی تنگی نفس میتواند ناشی از اعصاب باشد و فرد بعد از
عصبانیت، دچار حمله آسم شود، که خوشبختانه قابل کنترل است و با رعایت تدابیر آسم و
تنگی نفس در طب سنتی، میتوان از بروز علائم این بیماری پیشگیری کرد.
بررسی تنگی نفس در زنان باردار
بروز علائم خفیف تنگی نفس در دوران بارداری شایع است، زیرا
در اثر بارداری ممکن است حجم ریه به دلیل فشار وارده از سوی جنین، تا 20% کاهش
یابد.
بررسی تنگی نفس در طب سنتی در
افراد مسن
تنگی نفس می تواند در افراد مسن، ایجاد شود که در مرحله
پیشرفته بیماری خاصی قرار داشته باشد، گاهی این مشکل در اثر عوارض داروهای خاص
ایجاد می شود.
تنگی نفس در نوزادان
در نوزادان و کودکان، بیماری های دستگاه تنفسی، مثل خروسک،
باعث ایجاد تنگی نفس حاد میشود و شرایط نسبتا حادی در کودکان ایجاد می کند.
اصلاح سته ضروریه
از مهمترین اصول طب سنتی، که باعث پیشگیری و درمان بسیاری
از بیماری ها می شود، رعایت اصول ششگانه سته ضروریه می باشد. رعایت سته برای آسم و
تنگی نفس در طب سنتی، به شرح زیر است:
اصلاح تدابیر حرکت و سکون:
ورزش با عنوان حرکت و سکون، در این اصول ششگانه، از بهترین
روش هایی است که عملکرد شش ها را بهبود بخشیده و سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند
و باعث پیشگیری و درمان آسم و تنگی نفس در طب سنتی می شود.
تقویت ریه به وسیله ورزش:
در این روش به وسیله دم و بازدم عمیق، به روش زیر می توان، اندام ریه را تقویت کرد. ابتدا با بینی نفس عمیقی کشیده، به طوریکه ریه ها از هوا پر شود و تا جایی که می توانیم آن را نگه می داریم، سپس از طریق بازدم، هوای ریه ها را تا حد ممکن خارج می کنیم، این ورزش را 5 تا 10 مرتبه در هر ساعت و حداقل 8 بار انجام می دهیم، این کار باعث تقویت ریه می شود و می تواند از بیماری آسم و تنگی نفس، پیشگیری کند. انجام تمرینات ورزشی دشوار و پر فشار، می تواند علائم آسم و تنگی نفس را تشدید کند، در حالیکه یوگا، پیاده روی ملایم، در مسیر های غیر مرتفع، شنا و دوچرخه سواری، از مناسبترین تمرینات ورزشی هستند که می توانند در کنترل استرس، کاهش وزن و بهبود تنگی نفس تاثیر گذار باشد.
اصلاح تدابیر اکل و شرب:
برای درمان آسم و تنگی نفس در طب سنتی، مصرف برخی خوراکی ها
توصیه می شود، از آن جمله میتوان اشاره به مواردی کرد که عبارتست از:
نوشیدن دمنوش هایی مثل: نعنا، شیرین بیان، گزنه، آویشن،
زنجبیل، بابونه، زردچوبه، بخور گرم و سرد با اکالیپتوس، در رفع حملات تنگی نفس،
موثر است.
همچنیم مصرف مداوم شیربادام شیرین و عصاره جو دو سر، در
تسکین درد تنگی نفس، بسیار موثر می باشد. از دیگر مواردی که غذایی هستند و موثر در
بهبود تنگی نفس، شامل:
آب پیاز، میوه انجیر، شلغم، سیب، هویج پخته شده، انبه، آب
سبزیجاتی مثل کرفس و عسل، گوشت خروس، کبک، قرقاول، آهو، شوید، چغندر، کدو حلوایی،
مرزه، زیره سیاه، دارچین، کندر و زعفران، هستند.
آویشن در درمان آسم و تنگی نفس، سرماخوردگی، برونشیت و زکام
بسیار موثر است. به این صورت که 15 تا 25 گرم خشک شده آن را در یک لیتر آب جوش دم
کند و هر روز 5 تا 6 فنجان آن را به تدریج بنوشد. جوشانده آویشن، شیرین بیان و شکر
تیغال، برای گلودرد و سینه مفید است، دمکرده 10 گرم آن در یک لیتر آب نافع آسم و
تنگی نفس است.
هنگام تنگی نفس، میتوانید برگ های آویشن را دم کنید و آب آن
را صاف کرده و بنوشید.
آسم و تنگی نفس یک بیماری مزمن ریوی با اتیولوژی های ژنتیکی
و محیطی است، شیوع این بیماری در دهه های اخیر، افزایش چشمگیری داشته است و در
بسیاری از موارد، باعث ناتوانی افراد، می گردد.
آسم و تنگی نفس در طب سنتی، ناشی از پر شدن مجاری تنفسی
بوسیله مواد بلغمی یا موکوسی و یا ذرات معلق در هوا و یا استنشاق هوای سرد و یا
نوشیدن و یا تناول آب و غذای سرد است، بطور کلی یکی از عوامل بیماری ریه و دستگاه
تنفسی، سردتر و مرطوب تر شدن این اندام است.
طب سنتی با توصیه به تدابیر سته ضروریه، از عدم تعادل این
عضو، جلوگیری و مزاج آن را متعادل می کند، در نتیجه، عضو سلامتی خود را به دست می
آورد.
سلسله مطالب تدریس استاد یوسفی
حاجی شریف، احمد، 1388 ، دائرةالمعارف گیاه درمانی ایران، نشرحافظ نوین، تهران، چاپ دوم، ص390.
نورانی، مصطفی، 1384، دائرة المعارف بزرگ طب اسلامی ج1، نشر ارمغان یوسف، چاپ اول، ص93.
ملک آرا، طاهر، گلدوزیان، رضا، 1395، خرداد-تیر، مجله دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد.
سلطانی، ابوالقاسم، 1389، پاییز، گروه طب اسلامی و طب سنتی، فرهنگستان علوم پزشکی، جمهوری اسلامی ایران، تهران.
پذیرش 24، تیم تولید محتوا پزشکی و سلامتی، 1400، 20 اردیبهشت، یزد.
پذیرش24، تیم تولید محتوا پزشکی و سلامتی، 1400، 19 تیر، یزد.
تهیه و تنظیم:
فتانه مستغنی اصفهانی، عضو تحریریه آموزشی صدای حکیم و دستیار استاد یوسفی.
